JAK POWSTAJE MIÓD
Miód jest produktem wytwarzanym przez pszczoły miodne – APIS MELLIFERA- z nektaru kwiatowego lub spadzi.
Powstawanie miodu zaczyna się w momencie, gdy pszczoła zwiadowczyni odnajdzie roślinę miododajną będącą źródłem nektaru. Powstaje on w narządach zlokalizowanych w obrębie kwiatów, zwanych nektarnikami. Pszczoła po powrocie do ula zaczyna wykonywać na plastrze taniec, którym informuje pozostałe pszczoły zbieraczki o kierunku, ilości i jakości pożytku. Rozróżniamy taniec okręcany (pokarm w pobliżu ula), wywijany (odległość do źródła pokarmu powyżej 100 metrów) i taniec sierpowaty (źródło pokarmu 25-100 metrów). Pszczoły zbieraczki po otrzymaniu tak precyzyjnych informacji udają się w miejsce pożytku, celem pozyskania nektaru lub spadzi. Nektar to mieszanina fruktozy, glukozy i sacharozy mogąca stanowić około 50% jego zawartości. Natomiast spadź jest sokiem roślinnym przetworzonym przez owady głównie mszyce i czerwce.
Pszczoła ssąc nektar lub spadź, rozrzedza go wydzielinami gruczołów ślinowych, a następnie przez otwór gębowy i przewód pokarmowy przesuwa do wola miodowego. W organizmie pszczoły nektar wzbogacany jest w enzymy i kwasy organiczne.
Po powrocie do ula zbieraczka przekazuje nektar młodej pszczole, która wciąga go do swojego wola i parokrotnie wyrzuca na języczek. Nektar w dalszym ciągu wzbogacany jest w wydzielinę gruczołu ślinowego, której enzymy decydują o dalszych przemianach chemicznych dojrzewającego miodu. Nabiera on właściwości antybiotycznych dzięki inhibinom. Po kilkakrotnym powtórzeniu tego zabiegu przez kolejne robotnice produkt zostaje umieszczony w dolnych komórkach plastra, gdzie następuje jego dalsze odparowywanie. W miarę zagęszczania jest on przenoszony do wyżej położonych komórek plastra. Po ich napełnieniu następuje dojrzewanie miodu, w trakcie którego zawartość wody obniża się do około 16-18%. Proces ten trwa 4-5 dni. Po jego zakończeniu komórki plastra zasklepiane są przez pszczoły robotnice wieczkiem woskowym.
Miodobranie, czyli wydobywanie miodu z plastrów, przeprowadza się najczęściej przez odsklepianie, a następnie odwirowanie plastrów z miodem w miodarkach.
CIEKAWOSTKI:
- Aby wytworzyć 1 kg miodu pszczoły muszą odwiedzić około 4 milionów kwiatów lub liści ze spadzią.
- Jedna pszczoła w ciągu całego swojego życia produkuje około 1 łyżeczki miodu.
- Zbieraczki to najstarsze pszczoły lotne w ulu. Zbieranie nektaru jest ostatnią pracą w ich pięknym pszczelim życiu.
Wykorzystano:
- B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia „Apiterapia. Leczenie miodem i innymi produktami pszczelimi”.
- F. Jośko, J. Gala „Pszczoły i ich lecznicze produkty”